Gözlerimizi Güneşten Koruyalım
Yaz dönemlerinde gözlerimiz güneş ışığına ve güneşin ultraviyole (UV) ışınlarına daha çok maruz kalır. Zeminlerden yansıyan ışıklar da parlamalara sebep olarak görme kalitemizi bozabilir. Özellikle bu dönemde güneşin zararlı etkilerinden korunmak için pek çoğumuz güneş gözlüğü kullanırız. Aslında, Güneş enerjisi, ister güneşli ister bulutlu bir gün olsun, her zaman mevcuttur. Bu da her zaman güneşin zararlı etkilerine maruz kalma ve UV ile ilgili göz rahatsızlıkları geliştirme riski altında olduğunuz anlamına gelir.
Peki güneş gözümüze nasıl zarar verir?
Gözümüzün en dış tabakalarından başlayarak bu zararları sıralayalım:
Ultraviyole (UV) maruziyeti, görünür yaşlanma belirtilerinin %80’inden sorumludur. Bu ışınlar göz çevrenizdeki ciltte yeni kırışıklıklar, güneş lekeleri ve gevşeklikler oluşturarak sizi her gün biraz daha yaşlandırır. Ayrıca güneşe bağlı olarak gözleri kısmak da kaz ayaklarının oluşmasına ve kırışıklıkların derinleşmesine neden olabilir. UV ışınlarını engellemek için tasarlanmış koruyucu güneş gözlüğü takmak, göz çevresindeki cilde ve tüm oküler yapılara daha fazla zarar verilmesini en aza indirmeye yardımcı olur. UV güneş gözlüğü, göz çevresindeki hassas cilde güneşin zarar vermesini önleyecek ve cilt kanseri oluşma olasılığını azaltacaktır.
Bir ikinci zarar, gözün en önündeki saat camı gibi şeffaf dış kısmı olan korneadaki hasardır. Bu bölgenin güneş ile hasarlanmasına fotokeratit adı verilir. Bu, özellikle UVB ışınlarının yol açtığı ağrılı bir durumdur ve tedavi gerektirir.
UV maruziyeti aynı zamanda katarakt gelişimini hızlandırır. Katarakt, görmeyi etkileyebilecek şekilde gözümüzdeki doğal merceği bulanıklaşmasıdır. Bu göz rahatsızlığı en yaygın olarak yaşlanma ile ilişkili olsa da uygun UV engelleyici güneş gözlüğü takmak bunun ortaya çıkışını geciktirmede alınması gereken bir önlemdir.
Ek olarak aşırı güneşe maruz kalma nedeniyle gözün beyaz kısmı olan skleranızda pingekula ve pterjiyum denen kabarık büyümeler oluşabilir. Pterjiyum denen durumda bu kabarık doku gözün şeffaf kısmının üzerine yürüyerek görmeyi bozabilir ve yanma batma kızarıklık gibi şikayetlere yol açabilir. Uygun UV koruması kullanmak bu tarz büyümelerin gelişimi için en iyi önleyici tedavidir.
Güneş ışınlarının bir diğer istenmeyen etkisi maküla denen ve net görüşten sorumlu retina alanının bozulması üzerindeki rolüdür. Diğer koruyucu önlem ve tedavilerinin yanı sıra makula hastalıklarında mutlaka koruyucu güneş gözlüğü kullanımını tavsiye etmekteyiz.
Güneş Gözlüğü Seçimi
Tüm bu sebeplerden ötürü her yaşta kişinin uygun bir güneş gözlüğü kullanması gereklidir. Peki uygun güneş gözlüğünü nasıl seçmek gerekir? Burada güneş gözlüğünün stilinden çok, koruyuculuğu ve rahatlığı ön plana çıkacaktır.
Hem UVA hem de UVB ışığını engelleyen güneş gözlüklerini seçelim. Pahalı bir gözlük tercih etmeniz gerekmez, UV koruması tüm fiyat aralıklarında mevcuttur. Bulabileceğiniz en yüksek UVA/UVB korumasını seçmelisiniz. Önerilen, UV 400 veya daha yüksek mercek korumasının seçimidir. Bu derecelendirme, zararlı UV ışınlarının %99,9’unun gözlük camı tarafından engellendiği anlamına gelir.
Güneş gözlüğü camlarının kehribar, yeşil veya gri camları olabilir. Güneş engellemede daha koyu renk camlar kadar etkili olmayabilirler ama kontrast duyarlılığı arttırarak çeşitli sporlar veya sürüş esnasında daha iyi görme sağlayabilirler. Maküler dejenerasyon veya diyabetik retinopati gibi bir retina rahatsızlığınız varsa da kehribar veya kahverengi lensleri seçebilirsiniz. Bu renkler de kontrastı artırarak daha iyi görmenize yardımcı olabilir. Ancak seçim yapmanız gerekiyorsa, yüksek bir UV derecesinin seçimi lens renginden daha önemlidir.
Polarize cam seçimi zorunlu mudur? Polarizasyon, su veya kaldırım gibi yansıtıcı yüzeylerden gelen parlamayı azaltır. Bu işlem, güneşten daha fazla koruma sağlamaz, ancak araba kullanmak veya suda olmak gibi aktiviteleri daha güvenli hale getirir. Özellikle LASIK gibi refraktif cerrahi geçirmiş hastalarda bu görme kalitesini arttırabilir.
Peki çerçeve seçiminde nelere dikkat etmek gerekir? Göze yandan giren UV ışınlarını azaltmak için geniş çerçeveli gözlükler seçilmelidir. Bu aynı zamanda görüş alanınızı da genişletir.
Kendinizi güneşten korumak ve güneş hasarı başlamadan önce önlemek; istenmeyen bu zararlı etkilerin en aza indirilmesi için önemlidir. Bunu yapmanın en iyi yolu, her dışarı çıktığınızda suya dayanıklı, geniş spektrumlu koruması olan, 30 veya daha yüksek SPF içeren kremler ile UV engelleyici güneş gözlüğü kullanmaktan geçer.
Sağlıklı günler...